“Tại hiện trường, chúng tôi vừa gạt nước mắt vừa thực hiện nhiệm vụ, đặt ra mục tiêu xác định danh tính nạn nhân một cách sớm nhất để liên lạc với gia đình” - Trung tá Nguyễn Thị Ngọc Tâm, Phó Đội trưởng Đội Hướng dẫn đăng ký quản lý cư trú, cấp và quản lý Căn cước công dân, dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử, vẫn nguyên sự xúc động khi chia sẻ câu chuyện về quá trình phối hợp xác định danh tính nạn nhân trong các vụ hỏa hoạn gần đây…

Trung tá Nguyễn Thị Ngọc Tâm chia sẻ nỗi đau, sự mất mát với thân nhân người bị nạn trong các vụ hỏa hoạn

Cầu nối thông tin

5h ngày 13-9-2023, gần như toàn bộ Đội Hướng dẫn đăng ký quản lý cư trú, cấp và quản lý CCCD, dữ liệu dân cư định danh và xác thực điện tử đã có mặt tại hiện trường vụ cháy chung cư mini số 37, ngách 29/70 phố Khương Hạ, quận Thanh Xuân, Hà Nội. “20 năm phục vụ trong lực lượng Công an nhân dân, chưa bao giờ chúng tôi phải đối diện với một hiện trường tang thương như thế. Choáng váng, thậm chí đứng không vững khi nhìn thấy những thi thể liên tiếp được đưa lên xe cứu thương chạy về bệnh viện, nhà tang lễ” - Trung tá Nguyễn Thái Liên, Đội trưởng Đội Hướng dẫn đăng ký quản lý cư trú, cấp và quản lý CCCD, dữ liệu dân cư định danh và xác thực điện tử nhớ lại.

Rạng sáng hôm ấy, khi nghe thông tin về vụ cháy, Cục Cảnh sát QLHC về TTXH (Bộ Công an) đã trao đổi nhanh với Phòng Cảnh sát QLHC về TTXH (CATP Hà Nội) về việc Cục bố trí một tổ công tác với trang thiết bị máy móc đầy đủ để hỗ trợ Công an Hà Nội xác định nhanh danh tính những người tử nạn. Với trách nhiệm của mình, chỉ huy Phòng Cảnh sát QLHC về TTXH đã yêu cầu Đội Hướng dẫn đăng ký quản lý cư trú, cấp và quản lý CCCD, dữ liệu dân cư định danh và xác thực điện tử tổ chức lực lượng, có mặt tại hiện trường phối hợp với Cục, CAQ Thanh Xuân, CAP Khương Đình là cầu nối tập hợp thông tin để xác định danh tính người bị nạn. Ngay lập tức, Đội đã có mặt tại hiện trường từ khi mặt trời chưa mọc. “Cục Cảnh sát QLHC về TTXH có hệ thống máy móc khá hiện đại, chỉ cần quét vân tay hoặc nhận diện qua ảnh sẽ có thông tin trong dữ liệu dân cư. Qua đó sẽ có thông tin để liên lạc với người nhà, hỗ trợ việc nhận diện nhanh” - Trung tá Nguyễn Thị Ngọc Tâm kể. Tất cả khẩn trương chia thành các tổ công tác, mũi thì tới bệnh viện, mũi thì đến nhà tang lễ, mũi ở công an phường tập hợp thông tin, mũi trực chiến ở đơn vị để liên lạc với thân nhân người gặp nạn. “Đến 15h cùng ngày, sau 10 tiếng hoạt động liên tục, chúng tôi mới nhớ ra chưa kịp có miếng ăn lót dạ. Mọi người tranh thủ ăn vội chiếc bánh mỳ rồi lại tiếp tục công việc của mình. 56 nạn nhân của vụ cháy ở Khương Hạ, chúng tôi mất 3 ngày để xác định danh tính, mối quan hệ gia đình, nơi cư trú và cách thức liên lạc với người thân” - Trung tá Nguyễn Thái Liên nhớ lại.

Đội Hướng dẫn đăng ký quản lý cư trú, cấp và quản lý CCCD, dữ liệu dân cư định danh và xác thực điện tử, thu thập thông tin tại hiện trường vụ cháy trên phố Trung Kính

Khi máy móc bất lực

Trong vụ cháy tại phố Trung Kính (ngày 24-5 vừa qua), cơ quan công an buộc phải sử dụng đến biện pháp giám định ADN để xác định danh tính nạn nhân tử vong.

Thượng tá Nguyễn Thị Thảo - Phó trưởng Phòng Cảnh sát QLHC về TTXH nhớ lại, sáng sớm hôm ấy, nhận chỉ đạo từ cấp chỉ huy, chị cùng Thượng tá Nguyễn Mạnh Thuyết - Phó Trưởng phòng Cảnh sát QLHC về TTXH - CATP Hà Nội đã có mặt tại hiện trường. Rút kinh nghiệm từ vụ cháy ở phố Khương Hạ, đơn vị triển khai lực lượng nhằm xác định danh tính nạn nhân đã nhanh hơn. Một tổ công tác tới Bệnh viện Giao thông vận tải, một tổ tới nhà tang lễ thành phố, một tổ khác túc trực ở Bệnh viện 19-8 và một tổ ở ngay công an phường. Các tổ này có nhiệm vụ thu thập thông tin của những người đến trình báo tìm thân nhân trong vụ cháy, dựng mối quan hệ, tra cứu thông tin dữ liệu dân cư để có thể kịp thời cho gia đình nhận diện. “Đáng tiếc là trong vụ cháy này, những chiếc máy quét vân tay đã không thể phát huy tác dụng. Do đó, các giám định viên của Phòng Kỹ thuật hình sự đã phải chụp lại toàn bộ hình ảnh những thi thể, vị trí phát hiện tại các phòng, để từ đó tìm manh mối cho công tác xác định danh tính nạn nhân được nhanh hơn” - Thượng tá Nguyễn Thị Thảo chia sẻ.

“Để hỗ trợ lực lượng kỹ thuật hình sự, cán bộ Đội Hướng dẫn đăng ký quản lý cư trú, cấp và quản lý CCCD, dữ liệu dân cư định danh và xác thực điện tử, đã lặng lẽ dùng giấy ăn lau bớt đi những vệt than để cố gắng nhận diện khuôn mặt nạn nhân một cách rõ ràng hơn. Cán bộ của chúng tôi vừa khóc vừa làm việc, không ai cầm lòng được trước những mất mát ấy. Đó có thể là một cặp vợ chồng vừa kết hôn, một đôi uyên ương đang chuẩn bị xây tổ ấm, một em sinh viên đang đợi ngày thi tốt nghiệp. Tất cả tương lai đã đóng lại bởi ngọn lửa hung tàn” - Trung tá Nguyễn Thị Ngọc Tâm xúc động.

Các chiến sĩ trực tại trụ sở đơn vị để tra cứu dữ liệu dân cư, sớm tìm ra danh tính người bị nạn

Đồng tâm, hiệp lực hỗ trợ xác định danh tính nạn nhân

Tại hiện trường vụ cháy, bà chủ nhà - người nắm danh sách người cho thuê trọ cũng đã tử vong. Trong khi đó khách thuê trọ thường xuyên có sự di biến động, người thuê trọ không biết nhau nên việc dựng danh sách nạn nhân tử vong không hề đơn giản. Cán bộ, chiến sĩ Đội Hướng dẫn đăng ký quản lý cư trú, cấp và quản lý CCCD, dữ liệu dân cư định danh và xác thực điện tử đã nhanh chóng hỗ trợ cảnh sát khu vực ghi lại những thông tin về những người thuê trọ. 12h30 cùng ngày, lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH đã gần như hoàn thành việc xác thực danh tính người tử nạn.

Trong số những người gặp nạn hôm ấy, câu chuyện về hành trình xác định danh tính nam sinh viên tên Khải quê ở Hưng Yên khiến các cán bộ, chiến sĩ của Đội Hướng dẫn đăng ký quản lý cư trú, cấp và quản lý CCCD, dữ liệu dân cư định danh và xác thực điện tử chẳng thể nào quên được. Ở khu nhà trọ ấy có 2 người cùng tên Khải, cùng quê ở Hưng Yên nhưng khác huyện. Khải là sinh viên năm thứ 4 Đại học Phương Đông, chỉ còn ít ngày nữa sẽ thi tốt nghiệp. Cậu ấy trọ một mình ở đây, gần như không giao tiếp với với ai và cũng chẳng ai biết về cậu ấy. Mẹ Khải bán hàng ở chợ Ngọc Khánh, mỗi cuối tuần lại đến đón nam sinh viên về quê. Biết tin con gặp nạn, mẹ Khải lao đến nhà tang lễ. Bà không dám vào nhận diện, gục khóc trên vai Thượng tá Nguyễn Thị Thảo. Trong khi đó, Khải là thi thể cuối cùng được đưa ra khỏi khu nhà trọ, do trùng tên với người tên Khải còn lại nên thông tin của cậu không được ghi nhận. “14 thi thể nhưng chỉ có 13 thông tin, mãi về sau chúng tôi mới phát hiện ra sự trùng hợp này và nam sinh tên Khải mới được người nhà nhận diện chính xác. Đó là trường hợp cuối cùng được xác định danh tính”- chỉ huy Đội Hướng dẫn đăng ký quản lý cư trú, cấp và quản lý CCCD, dữ liệu dân cư định danh và xác thực điện tử nhớ lại.

Nhiệm vụ nào với người chiến sỹ công an cũng hết sức cao cả. Không chỉ là cuộc đấu tranh trấn áp tội phạm, hay chiến đấu với giặc lửa cứu người bị nạn, mà công việc thầm lặng như xác định nạn nhân trong các vụ hỏa hoạn cũng rất đáng trân quý. Họ đã góp phần xoa dịu nỗi đau, để người bị nạn sớm về trong vòng tay của gia đình.

Nhiệm vụ nào với người chiến sỹ công an cũng hết sức cao cả. Không chỉ là cuộc đấu tranh trấn áp tội phạm, mà công việc thầm lặng như xác định nạn nhân trong các vụ hỏa hoạn cũng rất đáng trân quý. Họ đã góp phần xoa dịu nỗi đau, để người bị nạn sớm về trong vòng tay của gia đình.