Thời gian qua, tại khu vực tỉnh Phú Thọ giáp ranh với huyện Ba Vì (Hà Nội) diễn ra tình trạng khai thác cát suốt ngày đêm. Từ đó, dẫn đến kè đê Phong Vân sạt lở, hơn 200 hộ dân ở Ba Vì bị ảnh hưởng, trong đó 42 hộ nhà cửa bị lún, nứt rất nguy hiểm...

Không dám ở nhà vì sợ sập

Những ngày qua, hàng trăm hộ dân tại xóm Bãi (thôn Vân Nội, xã Vân Phong, huyện Ba Vì) luôn sống trong cảnh bất an, nhất là với những gia đình ở ven sông. Bởi lẽ, trên địa bàn thôn xảy ra tình trạng sụt lún, nhà cửa nứt toác, có nguy cơ sập do hoạt động khai thác cát trên địa bàn tỉnh Phú Thọ.

Tường nhà bà Trương Thị Thanh nứt toác

Bà Trương Thị Thanh (xóm Bãi, thôn Vân Nội) lo lắng chia sẻ: “Chắc chỉ trận mưa to nữa thì căn nhà cấp 4 của gia đình tôi sẽ sập. Vì thế, tôi mong cấp trên sớm có giải pháp giúp chúng tôi an cư, chứ sống nơm nớp thế này sợ lắm. Bây giờ, vợ chồng tôi cũng chẳng dám ở nhà mình nữa”.

Bà Thanh dẫn chúng tôi vào ngôi nhà cấp 4 mà chỉ vài tháng trước đây là nơi cư ngụ của 3 người nhưng hiện đã bỏ trống. Căn nhà có 1 vết nứt kéo dài từ sân xuyên qua tường nhà rồi sang nhà hàng xóm. Trong đó, vách tường nứt lớn nhất, có chỗ trống hoác, cho vừa bàn tay. “Các anh chị cẩn thận, kẻo tường nhà sập”, bà Thanh nói khi thấy chúng tôi chạm vào tường nhà.

Bà Thanh cho biết, từ cuối năm 2023, dưới nền sân bắt đầu xuất hiện vết nứt rồi lan vào nhà. Thấy quá nguy hiểm, vợ chồng bà cùng con út rời nhà sang ở cùng với vợ chồng người con đầu. “Chúng tôi có nhà mà giờ chẳng dám ở. Chỉ mong chính quyền địa phương sớm có giải pháp giúp chúng tôi an cư”, bà Thanh ngậm ngùi.

Căn nhà của chị Đỗ Thị Nhung (thôn Vân Nội), cũng bị nứt ở nhiều vị trí. Từ đầu năm đến nay, cùng với nhiều nhà khác, căn nhà của gia đình chị bị nứt do khai thác cát. Ban đầu, chị dùng xi măng trát kín tại các vị trí nứt nhưng không hiệu quả nên đành để vậy.

“Mỗi khi mưa gió, gia đình tôi như ngồi trên đống lửa, chỉ mong nhà không bị sập”, chị Thanh chia sẻ.

Theo UBND xã Phong Vân, tình trạng lún nứt nhà dân tại thôn Vân Nội bắt đầu xảy ra từ cuối năm 2023, đến đầu năm 2024 thì vết nứt lan nhanh. Đến nay, qua thống kê của UBND xã, có hơn 200 hộ dân bị ảnh hưởng, trong đó có nhà của 42 hộ bị lún, nứt.

Kiến nghị tỉnh Phú Thọ dừng khai thác cát tại vị trí giáp ranh

Ông Nguyễn Huy Hoàng, Chủ tịch UBND xã Phong Vân cho biết, nguyên nhân dẫn đến hiện tượng lún, nứt nhà dân tại thôn Vân Nội là do hoạt động khai thác cát trên địa bàn tỉnh Phú Thọ. Theo đó, khoảng 4-5 năm nay, các tàu thuyền khai thác cát trên địa bàn Phú Thọ hoạt động suốt ngày đêm khiến dòng chảy thay đổi, gây sạt lở bờ sông.

Hơn nữa, việc khai thác cát đã khiến mực nước lòng sông tụt xuống đáy khiến trạm bơm không thể bơm nước phục vụ tưới tiêu.

Đại diện UBND huyện Ba Vì cho biết, tình trạng hút cát trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã làm ảnh hưởng đến lòng sông, gây biến đổi dòng chảy, làm sạt trượt chân kè và làm nứt đường đỉnh kè và công trình dân sinh khiến nhân dân hoang mang, lo lắng. Do đó, UBND huyện Ba Vì đề nghị thành phố kiến nghị tạm dừng việc khai thác cát trên sông Đà, sông Hồng thuộc khu vực giáp ranh huyện Ba Vì. Đồng thời, quan tâm ngăn chặn, xử lý các trường hợp khai thác khoáng sản không đúng quy định.

Về phương án xử lý, ông Nguyễn Giáp Đông, Trưởng phòng Kinh tế huyện Ba Vì cho biết, đơn vị sẽ phối hợp tham mưu để thành phố có phương án xử lý các khu vực bị nứt, kè vùng sạt lở, cảnh báo khu vực nguy hiểm cho người dân. Đồng thời, lên phương án để đảm bảo an toàn cho người dân trong trường hợp xảy ra sự cố. Về lâu dài, thành phố cần làm việc với tỉnh Phú Thọ để có biện pháp chấm dứt việc khai thác tại khu vực giáp ranh.