Hen phế quản hay còn gọi là hen suyễn, là một bệnh mạn tính đường hô hấp. Bệnh có thể tái đi tái lại nhiều lần đặc biệt là khi thời tiết thay đổi. Bệnh diễn biến nhanh và có thể gây tử vong nếu không theo dõi và xử trí kịp thời.

Thời tiết thay đổi – Nỗi ám ảnh của bệnh nhân hen phế quản

Nhiều nghiên cứu cho thấy yếu tố khởi phát cơn hen phế quản phổ biến nhất hiện nay là thay đổi thời tiết, sau mới tới các dị nguyên làm kích ứng đường thở như thức ăn, lông chó mèo, nấm mốc, các hoạt động gắng sức…

Thời tiết thay đổi thất thường, trong một ngày cũng có thể tồn tại nhiều hình thái thời tiết khác nhau, sáng lạnh, trưa và chiều chuyển nóng, tối và nhất là ban đêm nhiệt độ giảm mạnh. Kiểu thời tiết này tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn phát triển và tấn công người bệnh. Đây cũng là tác nhân quan trọng làm khởi phát cơn hen cấp tính, đặc biệt với đối tượng người già và trẻ nhỏ, những đối tượng khó thích nghi với thay đổi của thời tiết. Thời gian gần đây, theo thống kê tại các bệnh viện, bệnh nhân hen phế quản lên cơn hen cấp có gia tăng hơn trước, phần lớn bệnh nhân nhập viện lúc nửa đêm gần sáng.

Đề phòng các cơn hen cấp tính nguy hiểm

Hen phế quản rất nguy hiểm, diễn biến nhanh, có thể đe dọa tính mạng của người bệnh. Nếu không có thuốc cắt cơn hen hoặc không được can thiệp cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến suy hô hấp, hôn mê, mất ý thức, thậm chí tử vong. Các bác sĩ khuyến cáo người bệnh nên thường xuyên trữ sẵn thuốc cắt cơn bên người ngay cả khi đã lâu không xuất hiện cơn hen. Các dạng thuốc cắt cơn được khuyến cáo thường dưới dạng xịt, hít. Trường hợp trẻ em hoặc những người gặp vấn đề khi sử dụng dạng hít, xịt có thể sử dụng dạng khí dung. Việc sử dụng thuốc nên lặp lại sau 20 phút nếu tình trạng khó thở không giảm.

Nếu người bệnh tiếp tục khò khè, khó thở sau dùng thuốc hoặc có triệu chứng tăng nặng (khó thở tăng dần, cơn hen không dứt, khó nói , tím tái…) thì cần gọi ngay cấp cứu hoặc đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí và điều trị kịp thời.

Các cơn hen tái phát thường xuyên khi thời tiết thay đổi có thể gây nguy hiểm cho người bệnh (Ảnh: benhhen.vn)

Làm gì để hạn chế hen phế quản tái phát khi thời tiết thay đổi?

Để chủ động phòng ngừa hen tái phát khi thay đổi thời tiết, người bệnh nên tránh xa thuốc lá và những khu vực nhiều khói thuốc, hạn chế đến những nơi bị ô nhiễm không khí; Vệ sinh vật dụng cá nhân như chăn ga gối đệm thường xuyên, hạn chế sử dụng các vật dụng có nguy cơ trở thành “ổ” bụi như rèm cửa, thảm lau nhà…;

Không nuôi chó, mèo, chim cảnh trong nhà;

Khi đã được chẩn đoán mắc hen phế quản, người bệnh cần cẩn trọng khi sử dụng một số loại thuốc như aspirin và các thuốc chống viêm nonsteroid;

Chủ động tiêm phòng cúm hàng năm, tiêm phòng phế cầu, vắc xin phòng COVID-19; Đi khám chuyên khoa hô hấp để được tư vấn mức độ nặng – nhẹ của bệnh và có phác đồ điều trị dự phòng phù hợp.

Hen phế quản có thể kiểm soát tốt nếu được điều trị đúng cách, theo dõi chặt chẽ. Chỉ dùng thuốc cắt cơn khi có cơn hen và sử dụng thuốc dự phòng đều đặn ngay cả khi không còn triệu chứng. Ngoài ra người bệnh có thể sử dụng các thuốc dự phòng Đông y để giúp kiểm soát bệnh.

Điều trị dự phòng hen phế quản theo Đông y tập chung vào điều trị căn nguyên sinh bệnh. Theo Đông y thì nguyên nhân sinh ra bệnh hen phế quản là do công năng của ba tạng Tỳ - Phế - Thận không được điều hòa và suy yếu mà gây ra. Bởi vậy Đông y điều trị hen phế quản tập trung vào việc phục hồi, nâng cao và điều hòa công năng 3 tạng này từ đó giúp tăng sức đề kháng, đờm được tiêu trừ, giảm ho giảm những cơn hen kịch phát và dần dần ngăn chặn sự tái phát của các cơn hen phế quản. Đặc biệt tác động của thuốc Đông y là tác động mang tính tổng thể nên hiệu quả dự phòng bền vững, bệnh không có xu hướng nặng lên theo thời gian.

Xem thêm thông tin về thuốc dự phòng Đông y: